Tiny forest

Over kleine bossen

Een tiny forest of mini-bos is een bos met min. 600 bomen en de oppervlakte van een tennisbaan (van 250m² tot ca. 600m²). Het is interessant om zulke minibossen aan te leggen in steden, tuinen en speelpleinen - zulke kleine bossen, dicht beplant met inheemse bomen, moeten voldoen aan een aantal strikte voorwaarden wat betreft bodemvoorbereiding, hoeveelheid beplanting (bij aanleg 3 bomen per m²) en de betrokkenheid van kinderen en van de buurt, waardoor mensen samengebracht worden in een groene en gezonde omgeving. Zulke kleine stadsbossen leveren ecosysteemdiensten, vergroening van de omgeving, habitats en springplanken voor biodiversiteit.

Het Tiny Forest concept wordt in België geïmplementeerd door IVN natuureducatie - de Nederlandse organisatie die het concept in Nederland introduceerde - en GoodPlanet. De eerste Belgische Tiny Forests werden in het voorjaar van 2020 geplant in Schoten en Vorst, in samenwerking met lokale scholen en bewoners.

De Indiase ingenieur Shubhendu Sharma (CEO van Afforestt) zit achter het Tiny Forest-concept. Het is gebaseerd op de 'bosbouwmethode' van de Japanse boomexpert Akira Miyawaki. In de jaren 1970 ontwikkelde hij een methode om natuurlijke, inheemse bossen te herstellen. Hij creëerde meer dan 1.700 bossen, waarvan 96,7% in slechts tien jaar een veerkrachtig ecosysteem werd. Shubhendu Sharma werd geïnspireerd door Miyawaki's aanpak en heeft de methode vertaald naar een stedelijke omgeving.

Kenmerken van kleine bossen

De basiskenmerken zijn dat een Tiny Forest een dicht, inheems bos is met een oppervlakte van ongeveer 200 m²; voor particulieren is een oppervlakte van ongeveer 100 m² voldoende. De vorm van het bos mag variëren, maar het bos mag op geen enkel punt minder dan 4 meter breed zijn, zonder onderbroken te worden door een pad of iets dergelijks. Tijdens de aanleg moeten er 3 bomen per vierkante meter geplant worden, wat neerkomt op een gemiddeld totaal van 600 bomen voor een oppervlakte van 250 m².

De beplanting moet bestaan uit ten minste 25 verschillende soorten bomen en struiken, uitsluitend inheems in de regio, en deze moeten ongestoord kunnen groeien gedurende ten minste 10 jaar. Een minimum van 15 cm mulch is vereist en het tiny forest moet de eerste twee jaar worden omheind om de jonge aanplant te beschermen. Er worden verder geen voorwaarden gesteld aan het aanplanten van tiny forests op privégrond.

Aanvullende sociale voorwaarden worden gesteld voor tiny forests in de openbare ruimte, zoals:

- Het initiatief wordt genomen door een lokale vrijwilliger of vrijwilligers.

- Er is ruimte bij het bos voor 30 kinderen om te zitten

- Buurtbewoners en kinderen zijn betrokken bij de aanplant.

- Het bos is geadopteerd door een basisschool of kinderopvang in de buurt en zij gebruiken het ook minstens maandelijks voor buitenactiviteiten.

Een bos voor Jane

In samenwerking met Goodplanet België namen leerlingen van Basisschool Sint-Augustinus in Brakel deel aan een boomplantactie om een Tiny Forest aan te leggen ter ere van Jane's 90ste verjaardag.

Door dit initiatief plantten de leerlingen niet alleen bomen, maar namen ze ook de rol van officiële rentmeesters, of "rangers", van het bos op zich. Daarnaast kregen ze workshops over de betekenis van bomen en bossen, waardoor hun toewijding aan het behoud van en zorg voor deze kostbare natuurlijke hulpbron verder werd versterkt.